Net Zero còn được gọi là Carbon neutrality (Trung tính carbon) là trạng thái không phát thải carbon dioxide hoặc có thể được hiểu là không thêm vào tổng lượng khí nhà kính thải ra khí quyển.
Với ảnh hưởng của thời tiết khắc nghiệt mà chúng ta đã chứng kiến trong vài năm qua, từ cháy rừng ở Úc đến lũ lụt ở Anh, hiện nay chúng ta đang phải đối mặt với tình trạng khẩn cấp về biến đổi khí hậu. Bằng chứng khoa học đã rõ ràng: khí thải gây hiệu ứng nhà kính, do hoạt động của con người đang khiến khí hậu của chúng ta thay đổi theo hướng xấu.
Carbon dioxide (CO2) được thải ra khi nhiên liệu hóa thạch được đốt cháy để đáp ứng nhu cầu năng lượng của chúng ta. Mặc dù không phải là khí nhà kính duy nhất, nhưng carbon dioxide là đáng kể nhất. Do đó, thuật ngữ ‘khí thải carbon’ thường được sử dụng để nói về tất cả lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
Để giải quyết vấn đề này, vào tháng 6 năm 2019, Vương quốc Anh đã trở thành nền kinh tế lớn đầu tiên thông qua đạo luật cam kết quốc gia này sẽ không phát thải ròng vào năm 2050. Nói cách khác, mục tiêu là giảm 100% lượng phát thải khí nhà kính ròng, so với năm 1990. vào giữa thế kỷ này.
Nội dung Net Zero
Thuật ngữ Net Zero có nghĩa là đạt được sự cân bằng giữa carbon thải vào khí quyển và carbon loại bỏ khỏi khí quyển.
Để đạt được mức Net Zero, cần phải cắt giảm lượng khí thải từ nhà cửa, giao thông, nông nghiệp và công nghiệp. Nói cách khác, các ngành này sẽ phải giảm lượng carbon thải vào khí quyển. Nhưng trong một số lĩnh vực, như hàng không, sẽ quá phức tạp hoặc tốn kém để cắt giảm hoàn toàn lượng khí thải.
Những lượng khí thải còn sót lại sẽ cần phải được loại bỏ khỏi khí quyển bằng cách thay đổi cách chúng ta sử dụng đất của mình để đất có thể hấp thụ nhiều carbon dioxide hơn hoặc bằng cách được chiết xuất trực tiếp thông qua các công nghệ được gọi là thu giữ, sử dụng và lưu trữ carbon.
Tại sao Net Zero trước 2050
Điều quan trọng cần nhớ là nếu chúng ta đạt được mục tiêu Net Zero vào giữa thế kỷ này, những thay đổi đáng kể sẽ cần phải diễn ra trước ngày đó và lý tưởng nhất là trước năm 2030.
Nếu các quốc gia khác đi theo sự dẫn đầu của Vương quốc Anh và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, thì Ủy ban về Biến đổi Khí hậu cho rằng sẽ có 50% cơ hội tránh được mức tăng nhiệt độ ‘thảm khốc’ 1,5 ° C vào năm 2100.
Năm 2050 cũng được coi là ngày thực tế đầu tiên đạt được mức phát thải ròng Net Zero bằng 0, cân bằng nhu cầu hành động khẩn cấp với tác động không thể tránh khỏi đối với nền kinh tế.
Net Zero có khả thi không?
Net Zero là một mục tiêu táo bạo sẽ đòi hỏi những thay đổi đáng kể trong vòng 10 năm tới. Nhưng theo số liệu được công bố vào tháng 3 năm 2021, lượng khí thải của chúng ta đã giảm 48,8% so với mức năm 1990 (mặc dù đại dịch Covid-19 có tác động đáng kể đến phát thải khí nhà kính từ giao thông và công nghiệp vào năm 2020).
Nếu chúng ta tạm gác tác động của Covid-19 sang một bên, thì sự giảm thiểu này phần lớn là do thay đổi cách chúng ta tạo ra năng lượng. Tuy nhiên, chúng ta cũng sẽ cần thay đổi cách sử dụng năng lượng trong cuộc sống.
Ủy ban về biến đổi khí hậu khẳng định chúng ta sẽ có thể đạt được mục tiêu này bằng cách sử dụng các công nghệ “hiện đã biết”. Tuy vậy vẫn cần đòi hỏi các chính sách rõ ràng và nhất quán để giảm lượng khí thải, cùng với những thay đổi trong cuộc sống của người dân.
Biểu đồ này cho bạn thấy Vương Quốc Anh cần giảm lượng khí thải ở các khu vực khác nhau đến mức nào để đạt mức 0 ròng vào năm 2050. Như bạn có thể thấy, còn một chặng đường dài phía trước.
Net Zero tốn kém bao nhiêu?
Đạt được mức phát thải ròng bằng không vào năm 2050 sẽ không hề rẻ. Theo báo cáo được công bố vào năm ngoái, Ủy ban Biến đổi Khí hậu ước tính rằng chi phí hàng năm để đạt được mức 0 ròng sẽ là 0,6% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào đầu những năm 2030, giảm xuống khoảng 0,5% vào năm 2050.
Điều này có nghĩa là tăng đầu tư vào các công nghệ carbon thấp từ khoảng 10 tỷ bảng Anh vào năm 2020 lên 50 tỷ bảng Anh vào năm 2050.
Trông có vẻ tốn kém nhưng nếu so sánh với chi phí cho những tác động tai hại của biến đổi khí hậu gây ra toàn cầu thì con số này lên đến hàng nghìn tỷ bảng Anh.
Cuối cùng, bạn không thể định giá lợi ích của việc đạt được Net Zero. Đây không chỉ là cắt giảm lượng khí thải mà còn mang lại mộ môi trường sống tốt hơn: không khí và nước sạch hơn, mọi người khỏe mạnh hơn, giao thông sạch hơn, không gian xanh hơn và môi trường sống tốt hơn cho động vật hoang dã.
Ảnh hưởng Net Zero tại Việt Nam
- Điện gió ngoài khơi vùng biển nào hấp dẫn các nhà đầu tư nhất?
- Chậm trễ xây dựng và kết nối lưới điện “gây khó” nhà đầu tư điện gió
- Tương lai điện khí LNG ở Việt Nam sau COP26
- Các xu thế về công nghệ điện gió ngoài khơi
- Quy hoạch điện 8 “phiên bản mới”: giảm điện than, điện khí, tăng điện gió
- Cam kết phát triển năng lượng tái tạo
- Năng lượng tái tạo: Đừng chỉ là ‘tiềm năng’
- Cần gỡ khó về vốn cho năng lượng tái tạo
